Έφτασε λοιπόν η πιο όμορφη εποχή του χρόνου, τα Χριστούγεννα. Όλοι οι δρόμοι στολισμένοι, παντού μελωδίες Χριστουγέννων και όλα τα παιδάκια, μικρά και μεγάλα, αναμένουμε πως και πως τον ερχομό του Άγιου Βασίλη, με την συνοδεία φυσικά των ταράνδων του!
Αρχικά οι τάρανδοι ήταν 8: οι Ντάσερ, Ντάνσερ, Πράνσερ, Βίξεν, Κόμετ, Κιούμπιτ, Ντόνερ και Μπλίτζετ. Όμως, μια παραμονή Χριστουγέννων, σκοτεινή και ομιχλώδης, ο Άγιος Βασίλης δυσκολευόταν να ξεκινήσει για το μεγάλο του ταξίδι. Ξαφνικά, διέκρινε ανάμεσα στο κοπάδι έναν μικρό τάρανδο τον Ρούντολφ. Η μύτη του ήταν τόσο φωτεινή, που αν οδηγούσε τους άλλους ταράνδους στη διάρκεια εκείνης της νύχτας, ο Άγιος Βασίλης θα μπορούσε να κάνει την διαδρομή του και να μοιράσει τα δώρα του σε όλα τα παιδιά του κόσμου! Ο Ρούντολφ το ελαφάκι, όχι μόνο έσωσε τα Χριστούγεννα, αλλά έγινε ήρωας και ο πιο γνωστός από όλους τους ταράνδους του Άγιου Βασίλη. Για αυτόν άλλωστε έχουν γραφτεί και τα περισσότερα τραγούδια των Χριστουγέννων.
ΟΛΑ ΟΣΑ ΔΕΝ ΞΕΡΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΤΑΡΑΝΔΟΥΣ
Ο τάρανδος, ή αλλιώς καριμπού, είναι ένα από τα ζώα που εξημέρωσε ο άνθρωπος πριν από περίπου 2.000 χρόνια. Καθώς είναι φτιαγμένος για πολύ κρύο, αποτελούσε αναπόσπαστο μέλος των ανθρώπινων κοινωνιών του βορρά. Οι τάρανδοι μπορεί να μην πετάνε στην πραγματικότητα, μπορούν όμως να τρέξουν με μεγάλη ταχύτητα, ακόμη και με 80χλμ/ώρα.
ΠΟΥ ΖΟΥΝΕ
Οι τάρανδοι ζούνε στην Αλάσκα, τον Καναδά, την Γροιλανδία, την Βόρεια Ευρώπη και την Βόρεια Ασία, σε τούνδρες, βουνά, και ορεινά δάση. Είναι το μόνο είδος ελαφιού, που κέρατα δεν έχουν μόνο τα αρσενικά αλλά και τα θηλυκά, τα οποία μάλιστα πέφτουν και επανεκφύονται κάθε χρόνο! Τα κέρατα του αρσενικού φτάνουν στα 130 εκατοστά και 15 κιλά, κατάλληλα δηλαδή για μάχες, και του θηλυκού στα 50 εκατοστά. Ενώ σε άλλα είδη ελαφιού είναι πολύ εύκολο να διακρίνουμε τα αρσενικά από τα θηλυκά, με βάση τη μορφολογία των κεράτων, στους ταράνδους δεν είναι εύκολο να γίνει αυτό. Τα αρσενικά χάνουν τα κέρατά τους ως τα τέλη του φθινοπώρου, ενώ τα θηλυκά μπορεί να τα κρατήσουν ακόμα και ως το καλοκαίρι. Έτσι ακόμα και οι ειδικοί, μπερδεύονται αν πρόκειται για μεγαλόσωμο θηλυκό ή για μικρόσωμο αρσενικό. Συμπερασματικά λοιπόν.. μιας και οι τάρανδοι του Άγιου Βασίλη έχουν κέρατα στις 24 Δεκεμβρίου, είναι πιθανότατα θηλυκοί!!!
Η ζωή στην τούνδρα είναι ιδιαίτερα δύσκολη και απαιτητική, όχι όμως και για τους ταράνδους. Οι μύτες τους για παράδειγμα έχουν προσαρμοστεί στο κρύο και ζεσταίνουν τον αέρα που εισπνέουν, πριν αυτός μπει στους πνεύμονες, την ίδια ώρα που απορροφούν το νερό από τον αέρα, κρατώντας έτσι ενυδατωμένες τις μεμβράνες. Και η γούνα τους όμως, αιχμαλωτίζει τον αέρα, παρέχοντας εξαιρετική μόνωση κατά του κρύου, αλλά και όταν διασχίζουν ποτάμια και λίμνες.
ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΟΥΣ ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΧΡΩΜΑ ΤΟΝ ΧΕΙΜΩΝΑ;
Το 2013 μια ομάδα νευροεπιστημόνων του University College of London, που ασχολούνται με την όραση των ζώων, απάντησε επιτέλους γιατί αλλάζουν χρώμα τα μάτια των ταράνδων. Όπως λένε λοιπόν, η χρυσαφένια λάμψη που αποκτούν τα μάτια τους το καλοκαίρι, οφείλεται σε ένα στρώμα πίσω από τον αμφιβληστροειδή που μοιάζει με καθρέφτη, το οποίο αντανακλά το φως όπως και η γάτα. Μέσα στο υποτονικό φως του χειμώνα, το ίδιο στρώμα υπόκειται σε μια περίπλοκη μεταμόρφωση και αλλάζει το είδος του φωτός που αντανακλά τώρα, δίνοντας αυτό το χαρακτηριστικό μπλε χρώμα στα μάτια τους. Ακόμη όμως και τα πέλματά τους διαφοροποιούνται με την εναλλαγή των εποχών. Το καλοκαίρι, που το έδαφος είναι λιγότερο υγρό, τα πέλματα των ποδιών τους μαλακώνουν, ενώ τον χειμώνα μέσα στον γλιστερό πάγο και το μαλακό χιόνι σκληραίνουν αποκαλύπτοντας τις άκρες των οπλών τους, δίνοντάς τους ακόμα αποτελεσματικότερη πρόσφυση στις απόκρημνες πλαγιές.
ΓΙΑΤΙ Ο ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΔΙΑΛΕΞΕ ΤΟΥΣ ΤΑΡΑΝΔΟΥΣ
Και αυτό ακριβώς είναι το πιο κρίσιμο ερώτημα! Μα επιτέλους, τι μπορούν να κάνουν οι τάρανδοι που δεν μπορούν τα άλλα ζώα; Γιατί ο Άγιος Βασίλης ανάμεσα σε τόσα ζώα διάλεξε τους ταράνδους να τραβούν το έλκηθρό του;
Αρχικά οι τάρανδοι ενδείκνυνται να έλκουν έλκηθρα, καθώς είναι τα μόνα από την οικογένεια των ελαφιδών που μπορούν να εξημερωθούν. Τα άλλα ζώα της ίδιας οικογένειας, με βάση τα εώς τώρα δεδομένα, δεν είναι εξημερώσιμα. Και ενώ τα άλογα για παράδειγμα, δεν θα μπορούσαν να επιβιώσουν σε θερμοκρασίες 50 βαθμών κάτω από το μηδέν, οι τάρανδοι, όπως αναφέραμε και πιο πάνω, τα καταφέρνουν μια χαρά! Επιπλέον, οι οπλές, τους επιτρέπουν να μην βουλιάζουν στο χιόνι, ενώ ταυτόχρονα προδίδουν και το πέρασμα του Άγιου Βασίλη φυσικά! Τέλος τρέχουν πολύ γρήγορα, πράγμα πολύ σημαντικό για το έργο του Άγιου Βασίλη, ο οποίος έχει πολλά δώρα να μοιράσει, μόνο μέσα σε μια νύχτα, και χωρίς την ταχύτητα των ταράνδων, δεν θα κατάφερνε να φτάσει.. σε όλα τα παιδιά του κόσμου!!!
Το άρθρο έγραψε η Μαρίνα Ν. Κουρδή, Υπεύθυνη Νοσηλείας Κτηνιατρικού Κέντρου Πιερίας.
