Πολλές φορές θα έχετε διαβάσει ή ακούσει για περιστατικά όπου σκύλοι έχουν σώσει τη ζωή σε παιδιά ή ενήλικες που έχουν βρεθεί σε κίνδυνο, με μεγάλη επιτυχία και έχουν χαρακτηριστεί ως ήρωες. Υπάρχουν ωστόσο και σκύλοι που βοηθούν πολλούς συνανθρώπους μας να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες της καθημερινότητας. Και πραγματικά τους αξίζει ο τίτλος του ήρωα.
Φυσικά αναφερόμαστε σε σκύλους, οι οποίοι εκπαιδεύονται ανάλογα με την ανάγκη/ιδιαιτερότητα του ανθρώπου που θα συντροφεύσουν κατά την διάρκεια της ζωής τους. Εκπαιδεύονται από κουτάβια περίπου για 15-24 μήνες από εξειδικευμένους εκπαιδευτές και παραδίδονται στους νέους κηδεμόνες τους, οι οποίοι επίσης εκπαιδεύονται στο πώς να ζουν αρμονικά μαζί με τους νέους «βοηθούς» τους. Έτσι μέσα από την αυτή σχέση ανθρώπου – σκύλου , να απολαμβάνουν αμφότεροι μια καλύτερη ποιότητα ζωής.
Ενδεικτικά, θα αναφερθούμε σε 4 κατηγορίες τετράποδων ηρώων που συμβάλλουν με την προσφορά τους σε όσους τους έχουν ανάγκη:
Σκύλοι – οδηγοί τυφλών
Είναι σύντροφοι ζωής για άτομα με μερική ή ολική τύφλωση. Ουσιαστικά δανείζουν τα μάτια τους στους ιδιοκτήτες τους καθημερινά για να διεκπεραιώσουν τις δουλειές τους, να κινηθούν στον δρόμο αποφεύγοντας εμπόδια, να κάνουν τα ψώνια τους, να επισκεφθούν καταστήματα εστίασης και καφέ χωρίς πρόβλημα. Γι’ αυτό ο ιδιοκτήτης τους αισθάνεται ασφάλεια και σιγουριά καθώς του δίνεται η δυνατότητα να απολαύσει προνόμια τα οποία για τον μέσο άνθρωπο θεωρούνται δεδομένα.
Σκύλοι θεραπείας (therapy dog)
Οι σκύλοι θεραπείας ενδείκνυνται για αρκετές περιπτώσεις όπως παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές ή μαθησιακές δυσκολίες, άτομα με ψυχολογικά προβλήματα ή άλλα ζητήματα ψυχικής υγείας. Εκτός από συντροφιά, προσφέρουν στήριξη και βοήθεια και σε άτομα που διαμένουν σε διάφορες δομές φιλοξενίας όπου η παραμονή εκεί συνήθως οδηγεί σε μη φυσιολογικές συμπεριφορές και σε συνθήκες έντονου στρες. Οι σκύλοι μαζί με τον χειριστή τους συμβάλλουν στην αποκατάσταση είτε με συνεδρίες στο σπίτι είτε σε ειδικά διαμορφωμένες αίθουσες.
Σκύλοι υπηρεσίας (service dog)
Απευθύνονται σε ένα άτομο ή μία ομάδα ατόμων με συγκεκριμένη δυσκολία. Για παράδειγμα, στα παιδιά με αυτισμό βοηθούν έτσι ώστε μέσω της λεκτικής ή μη επικοινωνίας να αναγνωρίσουν τα συναισθήματά τους, αναπτύσσοντας και την γλώσσα του σώματος. Επιπλέον, ο σκύλος βοηθά να αποκτήσει το άτομο εμπιστοσύνη στον εαυτό του και να κοινωνικοποιηθεί ευκολότερα χωρίς να φοβάται. Όσον αφορά τις μαθησιακές δυσκολίες, μετατρέπεται σε μέσο ώστε να μην χαθεί το ενδιαφέρον για μάθηση και το άτομο να μην αισθάνεται πίεση και άγχος κατά την διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν και άτομα που πάσχουν από μετατραυματικό στρες (PTSD), εξαιτίας κάποιου δυσάρεστου ή τρομακτικού γεγονότος που τους συνέβη ή ήταν μάρτυρες αυτού. Συνήθως υποφέρουν από συμπτώματα όπως : κρίσεις πανικού, αϋπνίες, εφιάλτες, κατάθλιψη κ.ά. Σε αυτούς τους ανθρώπους, ο σκύλος υπηρεσίας έχει την δυνατότητα να παρέχει μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Μέσα από την ειδική εκπαίδευσή του, βοηθάει στην κοινωνικοποίηση του ατόμου, στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της αϋπνίας και της εναλλαγής της διάθεσης αλλά και στην μείωση των κρίσεων πανικού, ενημερώνοντας τον ασθενή για μια επικείμενη κρίση, παρέχοντας μάλιστα βοήθεια κατά την διάρκειά της.
Σκύλοι βοηθοί
Οι σκύλοι βοηθοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν μαζί με την συνδρομή του ειδικού χειριστή τους για παιδιά με αναπηρία αλλά και για ηλικιωμένους ανθρώπους με άνοια ή ανθρώπους με την νόσο Alzheimer.
Η νόσος Alzheimer, ως γνωστόν είναι μια εκφυλιστική νόσος που προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύστημα συχνότερα σε μεγάλες ηλικίες και σπανιότερα σε ηλικίες κάτω των 65 ετών. Αρχικά, εμφανίζονται συμπτώματα σταδιακής απώλειας μνήμης και άλλων νοητικών λειτουργιών και όταν η νόσος εξελιχθεί, το άτομο εξαρτάται πλήρως από τους άλλους. Πολλές φορές προκύπτουν διαταραχές στην συμπεριφορά του ασθενή, όπως επιθετικότητα, διαταραχές ύπνου, τάσεις φυγής, απουσία αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον.
Ο σκύλος βοηθός συνδράμει τα άτομα με άνοια με πολλούς τρόπους. Η επαφή με τα ζώα γενικότερα, συμβάλλει στην συναισθηματική κάλυψη, το άτομο παύει να αισθάνεται μόνο του και νιώθει ηρεμία και ασφάλεια. Επίσης ο σκύλος βοηθός μπορεί να αντιληφθεί ανεπιθύμητες συμπεριφορές και να ειδοποιήσει σε περίπτωση ανάγκης. Τέλος είναι πολύ χρήσιμος στην έρευνα και στον εντοπισμό του ατόμου, καθώς είναι εκπαιδευμένο να ειδοποιεί τον χειριστή του όταν το άτομο απομακρύνεται από τον χώρο με σκοπό να φύγει ή ακόμα κι αν έχει χαθεί να μπορεί να τον εντοπίσει αποτελεσματικά.
Αυτοί είναι μερικοί καθημερινοί ήρωες, με υγρές μουσούδες και κουνιστές ουρές, έτοιμοι για δράση, έτοιμοι για να αφιερώσουν την ζωή τους και τις πολύτιμες υπηρεσίες τους, σε όποιον τους χρειαστεί!
Το άρθρο υπογράφει η Παναγιωτίδου Α. Σοφία, βοηθός επικοινωνίας & digital manager, humanpet.gr .
ΠΗΓΕΣ
Eleftherostypos.gr, Σκύλοι-οδηγοί: Οι «τετράποδοι άγγελοι» που καθοδηγούν τους τυφλούς, ανακτήθηκε 28/02/2020
Dogtherapy.gr, σκύλοι θεραπείας – σκύλοι υπηρεσίας
Ninaservicedogs.com, Σκύλος βοηθός Alzheimer’s / Άνοιας
